TRİSKAİDEKAFOBİ

Dünyada 13 sayısının uğursuz olduğu inancı çok yaygın. Bazı ülkelerde evlerin kapılarına 13 numarası verilmiyor. Bu inanç bir fobi, yani bir çeşit korku hastalığı olarak da kabul ediliyor ve “triskaidekaphobia” olarak isimlendiriliyor. Triskaidekafobi, Yunanca “üç , on ve fobi” sözcüklerinin birleşiminden oluşuyor. Sözcüğe, yazılı kaynaklarda ilk kez 1911 yılında I. H. Coriat’ın “Abnormal Psychology” adlı yapıtında rastlanmaktadır.13 sayısının mitolojik kökeni Olimposlular’a, İskandinav Mitolojisinde Dünya’nın yöneticileri olan tanrılar grubuna kadar dayanır. İyilik tanrısı Balder, bir gün yemek verir. Ziyafete 12 tanrı davet edilir fakat davet edilmemesine rağmen o yemeğe gelen başka bir tanrı vardır:Loki.Yalan ve hile tanrısı olan Loki,bu davetin 13. kişisi olmakla kalmayıp, iyilik Tanrısı Balder’i de öldürmüştür.Bu mitolojik olay sonrası 13 sayısı; istenmeyen, olmaması gereken, olumsuz durumu ifade eden bir kavram olarak kabul edilmiştir ve bu konudaki inanç günümüze kadar gelmiştir. (Resimde gördüğünüz eser; Christoffer Wilhelm Eckersberg tarafından 1817’de yapılmış olan “Baldur’s Death(Baldur’un Ölümü” isimli eserdir.)

Bunun dışındaki bir başka 13 sayısı uğursuzluğu örneği de, Hz. İsa’nın çarmıha gerilmesinden önceki son yemeğidir. Bu yemekte toplam 13 kişi bulunmaktadır; İsa ve 12 Havari. Sonraları 13 sayısını çağrıştıran bu sayının geçtiği her şey lanetli, kötü, korkunç olarak nitelendirilmeye başlanmıştır. İbraniler’e göre 13 sayısının uğursuz olmasının nedeni İbrani alfabesinin 13’üncü harfinin “mavet” (ölüm) sözcüğünün ilk harfi olan “m” olmasıdır. Hammurabi kanunları listesinde ise 13 sayısı atlanmıştır. Kimi ülkelerdeki bir çok otel müşterisi, 13 numaralı odada kalmayı reddeder; bu nedenle kimi otellerde oda numaraları 12, 12A, 14 olarak devam eder.

Kimi toplumlarda ise 13 sayısının uğuruna inanılmaktadır. Örneğin Meksika’da, Keltik ve Germen toplumlarında bu sayı genelin tam tersine önemli, kutsal ve şans getiren bir sayı olarak görülür. İslam dünyasında da genel inanışın aksine 13 rakamına ayrı bir değer verilmektedir. Müslümanlar için önem taşıyan bazı önemli tarihlere ait rakamların toplamının 13 çıkması bunun nedeni olarak gösterilir. Maya sembolizminde de, bu sayının uğurlu olduğuna inanılır ve o paralelde değerlendirilir. 13 sayısı yükseliş, aydınlanma, tamamlanma gibi anlamlara gelmektedir ve yaratıcı tanrısal güç ile alakalı olarak düşünülür. 13 sayısı son ton olarak başarılabilecek en yüksek seviye olarak görülür. Başarılacak en yüksek seviyenin nefsin ölümü olduğunu göz önüne alırsak, sayının ezoterik açılımının ne kadar anlamlı olduğunu daha derinden görebiliriz.

Tüm fobilerde olduğu gibi, triskaidekafobide de terapi çok faydalı olmaktadır.Bilişsel davranışçı terapi ile birlikte bu fobinizden kurtulabilirsiniz. Ayrıntılı bilgi ve randevu için iletişim bilgilerinden bana ulaşabilirsiniz. 

Sağlıklı Günler dilerim.

Gülşah Meral Özgür
Psikiyatrist, Psikoterapist