Zenci Bir Psikiyatrist, “Susam Sokağı” nı, Irkçılığa Karşı Bir Araç Haline Nasıl Getirdi?
Amerikan Psikiyatri Birliği’nin paylaştığı bu haberi gördüğümde çocukluğum ve her gün heyecanla beklediğim “Susam Sokağı” programı geldi aklıma. Bize okuma-yazmayı öğreten, sayı saymayı eğlenceli hale getiren bu muhteşem kukla gösterisinin başka ulvi amaçlara da hizmet ettiğini öğrenmek sevindirici aslında…
Bizim kuşağımız, belki de bu programın öğrettikleri sayesinde zengin-fakir, iyi giyimli-kötü giyimli ayırt etmeyen bir kuşaktı. Arkadaşımızın ayıbını kapatmaya, o utanmasın diye açığını kapatmaya çalışırdık. Ailelerimizin ve okulun bize aşıladıkları dışında, belki de susam sokağında bize subliminal mesaj veren bir psikiyatristin etkisi varmış meğer erdemli oluşumuzun temelinde…
Psikiyatrist Chester Pierce, insanları, gösterideki karakterler aracılığı ile entegre-ayrıştırılmamış bir toplumu canlandırmaya teşvik etti. Susam Sokağı bu yıl 50. yılını kutluyor. İkonik çocukların TV şovu ile ilgili öyküler ve sosyal yayınların gösterimi, Muppets ve oyuncular hakkında sayısız hikayeye ilham verdi.
Bir kısım yorumcular, Harvard Tıp Fakültesi psikiyatri profesörü Dr. Chester Pierce’in ve gösterinin erken gelişim ve vizyonunda aracı olan rolünün ne kadar önemli olduğunu belirttiler.
1969’da Pierce, “Susam Sokağı” yaratıcıları Joan Ganz Cooney ve Lloyd Morrisett’in kıdemli danışmanı olarak çalışmaya başladı. Amerika’nın Siyah Psikiyatrları’nın kurucu başkanı olan Pierce, ırkçı söylemleri destekleyen televizyonu suçladı, ama aynı zamanda bu programı bu klişeleri kırmak için bir fırsat olarak gördü.
Susam Sokağı başlangıçta dezavantajlı çocukların evlerine iyileştirici eğitimi getirecek bir gösteri olarak tasarlandı. Ancak Pierce, gösterinin potansiyelini fark etti ve gösteriye rol model olarak renkli insanlarla çok etnikli bir “mahalle” eklenmesini istedi. Martin Luther King Jr.’a yapılan suikast ve ırkçı eşitsizlikten kaynaklanan isyanlar arasında bu vizyon özellikle çok önemli görünüyordu.
Zamanı geldiğinde radikal bir program haline gelen Susam Sokağı, herkese saygılı davranılan bütünleşmiş bir toplum sundu. Gösterinin öğretmeni Gordon ve karısı Susan gibi renkli insanlar otorite figürleriydi. Bu pekiştirici mesaj, alfabeyi ve sayıları öğrenmek kadar önemliydi.
Pierce, 1972’de, “Erken çocukluk uzmanları; coğrafi ve entellektüel olarak olduğu kadar, kapsayıcılıkta da sınırsız olan dünya vatandaşlarının yetiştirilmesinde şaşırtıcı bir sorumluluğa sahipler” dedi.
Pierce, Harvard lisansı da dahil olmak üzere tüm hayatı boyunca Virginia Üniversitesi’nde Mason-Dixon Hattı’nın güneyindeki beyaz bir üniversitede büyük bir kolej futbolu oyununda ilk siyah öğrenci olduğunda ırkçılıkla savaşmaya başladı.
Pierce 2016 yılında öldü ancak tüm insallığı kapsayıcı ruhu tüm zamanların en başarılı çocuk gösterisinde yaşıyor…
Kaynak: https://t.co/VtlqJkoBPO
Fotoğraf: Sesame StreetAlbum/Entertainment Pictures/Zuma
Gülşah Meral Özgür
Psikiyatrist, Psikoterapist
