PSYCHACHE

“Psychache” intihar uzmanı Edwin Shneidman’ın “dayanılmaz psikolojik acı – incinme, ıstırap, kahır ve ağrı”yı anlatmak için tanımladığı yeni bir terimdir.  Yunanca (psike) ve İngilizce (ache) birleşiminden oluşmuş olan melez bir kelimedir. Shneidman’a göre intihar dayanılmaz bir ruhsal sıkıntının bilinç düzeyinde sona erdirilmesi çabasıdır. İntihar eyleminin başlangıç noktasını bu sözü edilen psychache kavramı oluşturur. Shneidman, çözülmemiş psychache’in intihar davranışıyla sonuçlandığını teorileştirmiştir. Neredeyse her intihar vakasında, “psychache”i sebep olarak göstermiştir.1

Psychache; engellenmiş ya da çarpık psikolojik ihtiyaçlardan kaynaklanır…Her intihar eylemi, belirli bir yerine getirilmemiş psikolojik ihtiyacı yansıtır. 

Freud’un parlak öğrencisi Victor Tausk, akıl hocası tarafından onaylanmaya ihtiyaç duyuyordu ancak Freud övmek konusunda cömert değildi.2 Tausk boynunun etrafında bir ilmek ile intihar etti. Robert Schumann’ın psychache’si kayıplarından kaynaklandı -16 yaşındayken babası öldü ve kız kardeşi babasının hemen arkasından intihar etti. – Ancak birçok insan önemli bir ilişkinin kaybına uğramakta ve intihar etmemektedir.3

Shneidman’ın bakış açısına göre; intihar en iyi, kişinin bilincini ve dayanılmaz acısını tamamen durduracak şekilde hareket ettiği zaman anlaşılabilmektedir. Özellikle de, acı çeken kişi tarafından, yaşamın acı verici ve sorunlarının acil çözümü olarak – gerçekten mükemmel çözüm – olarak görülüyorsa. “Ağrı, intiharın özüdür. İntihar, aşırı psikolojik acıya özel bir insan tepkisidir. ”1

Psychache’i doğru şekilde anlamanın yolu; onu majör depresyon gibi klinik tanılarla değil, intihar eğilimi olan bireylerin sözleriyle anlamaktan geçer. Kelimeler, hayal kırıklığına uğramış ihtiyacın kaynağını ve tedirginliğin derecesini aktarır.

Henry A. Murray’in “ihtiyaç duyma” teorisini intihara uyarlayan Shneidman, intiharın her zaman ihtiyacın karşılanamaması ile tetiklendiğini ve bu ihtiyacın yoğunluğunun (“baskı”) tedirginlik derecesini belirlediğini ve sonunda öldürmeye yol açtığını belirtiyor. Kaynaklar:

1. Shneidman ES. Suicide as psychache. J Nerv Ment Dis. 1993;181:145-147.
2. Sperber MA. Freud, Tausk, and the Nobel Prize complex. Psychoanal Rev. 1972;59:283-293.
3. Ostwald P. Schumann: The Inner Voices of a Musical Genius. Boston: Northeastern University Press; 1985.

Gülşah Meral Özgür
Psikiyatrist, Psikoterapist